ΝΕΟ ΕΣΠΑ 2021-2027
ΝΕΟ ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2021-2027
Το νέο Εταιρικό Σύμφωνο Περιφερειακής Ανάπτυξης, που κατατέθηκε και εγκρίθηκε πρώτο, θα κατανέμει συνολικούς πόρους 26,2 δις ευρώ (εκ των οποίων 20,9 δις ευρώ είναι η κοινοτική συνδρομή και 5,3 δις ευρώ η εθνική συνεισφορά) στους πέντε ευρωπαϊκούς Στόχους Πολιτικής: τον καινοτόμο και έξυπνο οικονομικό μετασχηματισμό, την ενεργειακή μετάβαση και τις πράσινες και γαλάζιες επενδύσεις, τις υποδομές μεταφορών, το ανθρώπινο δυναμικό και τις χωρικές επενδύσεις.
Βασικά χαρακτηριστικά του νέου ΕΣΠΑ :
1. Κλιματική Αλλαγή Κοινωνική Ένταξη Καταπολέμηση παιδικής φτώχειας Απασχόληση νέων
2. Διασυνδέεται με το Ευρωπαϊκό εξάμηνο και τις συστάσεις της Επιτροπής για συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα
3. Ακολουθεί το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων και Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία (Έκθεση Επιτροπής Πισσαρίδη)
4. Υποστηρίζει τις λοιπές Εθνικές Στρατηγικές και τα Εθνικά Σχέδια Δράσης (Enabling Conditions)
5. Υποστηρίζει το νέο Ταμείο για την Δίκαιη Μετάβαση (λιγνιτικές περιοχές και νησιά)
Τα Προγράμματα του NEOY ΕΣΠΑ 2021-2027
Ανά κατηγοριοποίηση τομεακά – περιφερειακά :
– 8 Τομεακά Προγράμματα: 17,6 δις Ευρώ,
– 13 Περιφερειακά Προγράμματα: 8,1 δις Ευρώ
– Πρόγραμμα Αλιείας, Υδατ/γειας και Θάλασσας: 0,5 δις Ευρώ.
Σύνολο: 26,2 δις Ευρώ
Ανάλυση ανά κατηγορία προγραμμάτων :
- Ανταγωνιστικότητα
- Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή
- Ψηφιακός Μετασχηματισμός
- Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή
- Μεταφορές
- Πολιτική Προστασία
- Τεχνική Βοήθεια και Υποστήριξη Δικαιούχων
- Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση
- Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα
- 13 Περιφερειακά Προγράμματα
Πίνακας προγραμμάτων ΝΕΟΥ ΕΣΠΑ και κατανομής προϋπολογισμού
Οι τομείς του ΝΕΟΥ ΕΣΠΑ που ενδιαφέρουν τις επιχειρήσεις είναι κυρίως του προγράμματος ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ καθώς και τα ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ (ΠΕΠ).
Οπότε παρουσιάζουμε ανάλυση παρακάτω για τους βασικούς άξονες επενδύσεων που θα ενισχυθούν :
Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα»
(π/υ 3.885 εκατ. €)
Κύριος στόχος/στρατηγική του Προγράμματος:
Το Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα 2021-2027» αποτελεί ολοκληρωμένη παρέμβαση που θα υποστηρίξει τους παραγωγικούς, ανταγωνιστικούς και εξωστρεφείς τομείς της οικονομίας στη μετάβασή τους σε ένα αναπτυξιακό πρότυπο που καθοδηγείται από την Οικονομία της Γνώσης. Το Πρόγραμμα είναι το εργαλείο υλοποίησης της στρατηγικής της Έξυπνης Εξειδίκευσης που συνδέει την έρευνα και την καινοτομία με την επιχειρηματικότητα και την ενίσχυση των εθνικών και περιφερειακών πλεονεκτημάτων. Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της Ελληνικής Οικονομίας κατά την ΠΠ 2021 – 2027, θα χρειαστούν ολοκληρωμένες πρωτοβουλίες στήριξης, με στόχο να καλυφθεί όλο το εύρος των αναγκών των επιχειρήσεων σε επίπεδο πληροφόρησης, ενίσχυσης συνεργασιών, ανάπτυξης νέων επιχειρηματικών προτύπων και εύρεσης τεχνολογικών, ανθρώπινων και επενδυτικών πόρων. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα στόχος του Προγράμματος είναι η μετατροπή των ελληνικών επιχειρήσεων από εσωστρεφείς σε εξωστρεφείς. H ανασύνταξή τους είναι σημαντική για την επαναφορά τους ως μοχλού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Βασικοί Άξονες Επενδύσεων που θα ενισχυθούν :
Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας υψηλής προστιθέμενης αξίας και στήριξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας :
- Έρευνα και Kαινοτομία
- Ψηφιακός μετασχηματισμός
- Mικρο-μεσαίες επιχειρήσεις
- Ανθρώπινο δυναμικό
Ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου στο πλαίσιο του αναπτυξιακού μετασχηματισμού (ΕΚΤ+)
- Ευέλικτη ανάπτυξη της αυτοαπασχόλησης και μικρής κλίμακας επιχειρηματικότητας με ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και μορφών οργάνωσης του επιχειρείν, όπως και προσαρμογής αυτοαπασχολουμένων και εργαζομένων σε μικρές επιχειρήσεις κυρίως λόγω συνεχούς εξέλιξης απαραίτητων δεξιοτήτων.
- Μηχανισμοί υποστήριξης των MμE για τον ορισμό και την κάλυψη των αναγκών βελτίωσης των δεξιοτήτων στο εσωτερικό τους, την ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων μεταξύ αγοράς εργασίας και φορέων εκπαίδευσης-κατάρτισης καθώς και η δημιουργία κοινών δικτύων κατάρτισης επιχειρήσεων για την κάλυψη των εξειδικευμένων αναγκών τους σε κλαδικό επίπεδο.
Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας με τη χρήση χρηματοδοτικών εργαλείων (ΕΤΠΑ)
- Χρηματοδότηση μετοχικού κεφαλαίου (Equifund)
- Ανακυκλούμενη χρηματοδότηση
- Φορολογικές επιστροφές, εφόσον επιτυγχάνονται οι στόχοι απόδοσης
- Εγγυήσεις σε τράπεζες για δάνεια, καλύπτοντας τμήμα του κινδύνου της επένδυσης
- Ενίσχυση χρηματοδότησης μέσω Factoring, ειδικά για επενδύσεις με εξωστρεφή χαρακτηριστικά με επιδότηση τμήματος του επιτοκίου προεξόφλησης (π.χ. τμήμα από 1%-50%)
- Χρηματοδότηση συν-επένδυσης για ωριμότερες επενδύσεις επέκτασης παραγωγής, κ.λπ.
- Ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων μέσω των αντίστοιχων ΟΑΕΠ.
Περιφερειακά Προγράμματα
13 Περιφερειακά Προγράμματα (συνολικού π/υ 8.066 εκατ.€ )
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ / ΔΡΑΣΕΙΣ:
Ενίσχυση και διαφοροποίηση της περιφερειακής οικονομίας μέσω της αξιοποίησης της έρευνας και της καινοτομίας
– Ενίσχυση φορέων για ανάπτυξη αριστείας μέσα από την υποστήριξη ερευνητικών υποδομών
– Ενίσχυση συνεργασιών ερευνητικού τομέα και επιχειρήσεων
– Ψηφιακή επιχειρηματικότητα
– Ενίσχυση ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας των ΜΜΕ
Προώθηση της αειφορίας, της ορθολογικής και αποδοτικής διαχείρισης των φυσικών πόρων – Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής
– Δράσεις Αναβάθμισης και Εξοικονόμησης ενέργειας δημόσιου κτιριακού αποθέματος
– Έργα προστασίας από την κλιματική αλλαγή και διαχείρισης καταστροφών
– Δράσεις ενίσχυσης υδρευτικών αναγκών & μείωσης απωλειών ύδατος
– Επενδύσεις στη διαχείριση λυμάτων
– Παρεμβάσεις που συμβάλλουν στην ενεργειακή αποδοτικότητα και την αστική κινητικότητα
Ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και του ανθρώπινου δυναμικού
– Εκσυγχρονισμός, βελτίωση υλικοτεχνικής υποδομής και κτιριακών εγκαταστάσεων Εκπαίδευσης
– Υποδομές Φροντίδας και Κοινωνικής Πρόνοιας Ευπαθών Κοινωνικά Ομάδων και ΑμεΑ
– Ανάπτυξη Δικτύου Μονάδων Υγείας και εκσυγχρονισμός υλικοτεχνικής υποδομής
– Προώθηση τουρισμού – πολιτισμού
– Προώθηση στην απασχόληση ευπαθών ομάδων
– Παρεμβάσεις για την ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση
– Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής
– Διασφάλιση πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας
– Παρεμβάσεις για αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού
Ενίσχυση της κινητικότητας
– Συμπλήρωση / Αναβάθμιση οδικού δικτύου
– Δράσεις οδικής ασφάλειας
Στήριξη της βιώσιμης και ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης
– Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης
– Σχέδια Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων
– Βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας.
Κατανομή πόρων 2021-2027 ανά Περιφερειακό Πρόγραμμα (εκατ. Ευρώ)
Πρόγραμμα «Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θάλασσα»
(π/υ 455 εκατ.€)
Κύριος στόχος/στρατηγική του Προγράμματος:
Το Πρόγραμμα έχει ως όραμα τη: «Μετάβαση σε μια βιώσιμη, ανταγωνιστική, γαλάζια και παράλληλα φιλική προς το περιβάλλον οικονομία, με έμφαση στη λήψη αποφάσεων που βασίζεται στη γνώση, την εισαγωγή καινοτομίας και την αξιοποίηση της τεχνολογικής ανάπτυξης στους τομείς της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών, και την ενδυνάμωση των τοπικών κοινωνιών ώστε να επωφελούνται από τις ευκαιρίες που προσφέρει η βιώσιμη γαλάζια οικονομία».
Προτεραιότητες του Προγράμματος είναι:
– Προώθηση της βιώσιμης αλιείας και της αποκατάστασης και διατήρησης των υδρόβιων βιολογικών πόρων
– Προώθηση δραστηριοτήτων βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας, και μεταποίησης και εμπορίας προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας και κατά συνέπεια, συμβολή στην επισιτιστική ασφάλεια στην Ένωση
– Ενθάρρυνση μιας βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας σε παράκτιες και νησιωτικές περιοχές καθώς και σε περιοχές εσωτερικών υδάτων, και προώθηση της ανάπτυξης κοινοτήτων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας
– Ενίσχυση της διεθνούς διακυβέρνησης των ωκεανών και δημιουργία προϋποθέσεων για την εξασφάλιση ασφαλών, προστατευμένων και καθαρών θαλασσών και ωκεανών που υπόκεινται σε βιώσιμη διαχείριση
Σημαντικές δράσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο των Προτεραιοτήτων αφορούν σε:
– Ενίσχυση των οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμων αλιευτικών δραστηριοτήτων με έμφαση στη μικρή παράκτια αλιεία και εκσυγχρονισμό στόλου και υποδομών, συνδυαστικά με δράσεις για μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, εισαγωγή καινοτομίας στην παραγωγική διαδικασία και ενθάρρυνση συνεργασιών
– Συμβολή στη διατήρηση και αποκατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της αποτελεσματικής επιτήρησης της αλιευτικής δραστηριότητας, σε συνδυασμό με δράσεις για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής
– Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και ανθεκτικότητας των υδατοκαλλιεργειών, προώθηση πρακτικών για την εξασφάλιση περιβαλλοντικής βιωσιμότητας μακροπρόθεσμα
– Διεύρυνση των αγορών στόχων των προϊόντων αλιείας-υδατοκαλλιέργειας, εφαρμογή νέων τεχνολογιών καθώς και αναβάθμιση εγκαταστάσεων, προϊόντων και υπηρεσιών στον τομέα της μεταποίησης
– Εφαρμογή μέτρων σε στοχευμένες περιοχές για την προώθηση βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, κοινωνικής συνοχής, πολιτισμού, αναβάθμισης της ποιότητας ζωής και προστασίας του περιβάλλοντος (ΤΑΠΤΚ)
– Υποστήριξη της λειτουργίας του κοινού περιβάλλοντος ανταλλαγής πληροφοριών για την επιτήρηση του θαλάσσιου τομέα της Ε.Ε.